PROBİYOTİK NEDİR, FAYDALARI NELERDİR?

Özellikle son yıllarda bağırsak sağlığı üzerine yapılan birçok araştırma, probiyotik kavramının sıkça duyulmasına neden oldu. Peki, probiyotik nedir? Hangi besinlerde bulunur?

İnsan vücudu hücrelerin yanı sıra mikrobiyota/mikrobiyom denilen bir sisteme sahiptir. Vücudumuzdaki tüm mikroplar bu sistemin bir parçasıdır ve her bireyin mikrobiyomu farklıdır. İnsan bağırsağında yaklaşık 100 trilyon kadar canlı bakteri bulunur. Buna bağırsak florası denir. Sağlıklı bireylerde, bağırsak florasında bulunan yararlı ve zararlı bakteriler denge halindedir. Mide-bağırsak florasındaki doğal dengenin korunmasına yardımcı olan probiyotikler, sağlık için faydalı olan dost bakterilerdir. Bu konuda yapılan birçok araştırma, probiyotikleri genel olarak bağırsak sağlığı üzerinde olumlu etkilere sahip olduğunu, sindirim sistemini düzenlemeye ve bağışıklık sistemini desteklemeye yardımcı olduğu gösteriyor.

Probiyotikler kaybedilen yararlı bakterilerin geri kazanılmasına ve zararlı bakterilerin vücuttan uzaklaştırılmasına yardımcı olarak bağışıklık sistemini destekler. Aynı zamanda yiyeceklerin sindirimine ve besinlerin bağırsaktan atılmasına yardımcı olur. Mide ve sindirim sistemi ile ilgili sorunların giderilmesinde destek sağlar. Vücutta sentezlenen bazı vitaminlerin üretimine yardım eder. Bağırsak duvarını oluşturan ve vücuda giren zararlı bakterilerin kana ulaşmasını engelleyen hücrelere yardım eder. Bazı alerji belirtilerini ve egzama şiddetini azaltır. Hatta bazı probiyotik türlerinin, ruh sağlığı üzerinde de olumlu etkilere sahip olduğu düşülmektedir. Yapılan araştırmalarda mutluluk hormonu olan serotonin %95'inin bağırsaklardan salgılandığını belirtilmiştir. Bu da aslında bağırsak sağlığının, zihin sağlığı ile doğrudan ilişkili olduğunu gösterir.

Probiyotikler sağlığımız üzerine etkileri nedeni ile önemli mikroorganizmalardır. Herhangi bir sebepten dolayı sayıları azaldığında takviyeler ile desteklenebilirler. Önceliğimiz her zaman bu eksikliğin besinlerle karşılanmasından yanadır, ancak karşılanamadığı takdirde takviye desteği alınabilir. Probiyotik yoğurt, kefir, peynir gibi fermente süt ürünleri ve tarhana, turşu, ekşi mayalı ekmek probiyotik yönünden zengin besinlerdir.

Sonuç olarak, probiyotiklerin insan mide bağırsak sistemi açısından önemli etkileri bulunmaktadır. Bu nedenle, son yıllarda probiyotik besinlerin insan sağlığı üzerine olumlu etkilerini konu alan çalışmalar yoğunlaşmaktadır. Yararlı etkilerine rağmen ülkemizde probiyotik gıdaların değeri yeterince bilinmemektedir. Bu konuda tüketicilerin bilinçlendirilmesi ve bu tür gıdaların tüketiminin teşvik edilmesi sağlığımız açısından büyük önem taşımaktadır.