AFET DURUMUNDA BESLENME

Ülke olarak tarihin en büyük yıkımlarından birine tanıklık ediyoruz. Bu felaketin üzerinden haftalar geçmesine rağmen acımız ilk günkü gibi taze. Öncelikle başta depremden etkilenenler olmak üzere tüm Türkiye'ye geçmiş olsun diyor, yakınlarını kaybedenlere baş sağlığı diliyorum.

Afet durumda beslenme durumlarının kontrol edilmesi hayati önem taşımaktadır. Bu dönemde beslenmenin temel amacı, afetten etkilenen bireylerin yeterli, dengeli ve sağlıklı beslenmelerini ve normal yaşantılarındaki beslenme düzenlerine olabildiğince çabuk geri dönebilmelerini sağlamaktır. Bu dönem sonrası beslenme hizmetlerini ilk 72 saati içeren kısa dönem ve 72 saat sonrasını kapsayan uzun dönem olmak üzere iki aşamada ele alırız. İlk aşamada çorba, çay gibi sıcak bir içeceğin verilmesi, beslenme ihtiyacını karşılarken afetten etkilenen insanlara psikolojik destek sağlayan bir araçtır. Bunların yanında kolay tedarik edilebilir, herhangi bir işlem gerektirmeyen ekmek, simit, kek, bisküvi, meyve suyu gibi yüksek enerjili besin maddelerinin verilmesi uygundur. Bu dönemde özellikle tüketimi kolay, çabuk bozulmayan gıda maddelerine ulaşım sağlanmalıdır. Temiz su en temel sorunlardandır. İlk aşamadan itibaren temiz suya ulaşım mutlaka sağlanmalıdır.

Uzun dönem, depremzedelerin toplu olarak geçici/kalıcı barınma ünitelerinde kalma aşaması ile başlar. Mümkünse artık depremzedelerin kendi yiyeceklerini kendilerinin hazırlamalarına olanak sağlanmalıdır. Bunun için gerekli araç gereçler temin edilmelidir. Artık toplu beslenme söz konusudur. Bu yüzden besin güvenliği, uygun pişirme, hazırlama, depolama, servis etmede kullanılan araç ve gereçlerin temizliğine dikkat edilmelidir. Bu dönem iyileştirme süreci de göz önünde bulundurularak yürütülmelidir. Kısa dönem beslenmede önerilen gıdalara ek olarak kuru baklagiller, yumurta, fındık, ceviz ve besin değerinin yüksek olması sebebiyle tahin helvası gibi gıdalar önerilmektedir.

Bebek ve çocukların büyüme ve gelişmeleri için gerekli enerji ve besin ögelerinin alınması afet durumlarında bile aksamadan gerçekleştirilmelidir. Bebekler için önerilen ilk besin anne sütüdür. İlk olarak anne sütü tercih edilmelidir. Emziren anneler bebeklerini emzirmeye devam etmeye teşvik edilmelidir. Ancak annenin sütünde azalma/kesilme veya annenin vefat etmesi durumunda 0-6 aylık bebeklerin beslenmesine mama, süt, yoğurt, muhallebi, bisküvi ile devam edilebilirken 6-12 aylık bebeklerin beslenmesine bu besinlere ek olarak, tahıl unu, sebze veya yoğurtla yapılmış çorbalar, meyve püreleri, kurubaklagil yemekleri/çorbaları, yumurta ile devam edilebilmektedir. Ayrıca bebeklerin besin alerjisinin olup olmadığı öğrenilmeli ve bu konuya dikkat edilmelidir. Tüm bu beslenme hizmetleri verilirken gebe ve emzikli kadınların, özel beslenme durumu olan hastaların, yaşlı bireylerin hassasiyetleri göz önünde bulundurularak hareket edilmedir.