SELÇUKYA’DAN SEYDİŞEHİR GEÇTİ!

"Bir Başkent, her zaman başkenttir” sözünü ete kemiğe büründüren, kültürde, sanatta… zirveye çıkmayı hedefleyen SELÇUKYA KÜLTÜR SANAT DERNEĞİ, her on beş günde bir Konya'mızın ilçelerini tanıtmak amacıyla güzel bir faaliyete imza atmıştır. İlkini Akşehir ilçesiyle başlatmış, hava muhalefeti sebebiyle Seydişehir ilçemizin tanıtımı 14 Şubat 2022 pazartesi gününe kalmıştır.

İnsanlarımızda, yaşadığı şehri en ince detaylarına kadar tanımak, bilmek… gibi güzel bir duygu vardır. Hani bir söz var ya;

"O'l mahiler ki derya içredir deryayı bilmezler” (O balıklar ki, deniz içindedirler ama denizi bilmezler) böyle olmamak açısından; tarihiyle, sanatıyla, edebiyatı ile ilim, fikir, düşünce adamlarıyla, zamana ve şehre damga vuran kanaat önderleriyle, "Benim Şehrim” diyebilmek için o şehrin her şeyini, her yerini, her güzelliğini gelecek nesillere anlatmak ve aktarmak bakımından SELÇUKYA DERNEĞİ tarihi bir görevi yerine getirmektedir.

Evet bu hafta SEYDİŞEHİR Selçukya'da idi. Madem ilçelerimizi tanıyacağız, madem derya içindeki balıkların deryayı bilmedikleri gibi olmamak açısından bu tarihi ilçemizi tanımaya ne dersiniz?

Seydişehir, Akdeniz Bölgesi'nin Göller Yöresi'nde Konya'nın güney batısında Konya iline bağlı bir ilçedir. Turgutoğulları Orta Asya'dan Anadolu'ya göçerek Konya, Seydişehir, Sarayönü ve Ilgın yörelerinde yurt tutmuş bir Türkmen aşiretidir.

O zamanki adı "Süleymanşehir” olan Beyşehir'e ilk defa "Beyşehir” diyen Seyyid Harun Veli'dir. Eşrefoğlu Mehmed Bey de Seyyid Harun'un kurduğu yeni şehre "Seyyid Şehri” Osmanlılar zamanında Medine-i Sani (ilahi emirle kurulan ikinci şehir) (sonradan Seydişehir) adını verir. (Seydişehir-ismi-nereden-gelir?)

Küpedağı eteklerinde bir kent kurma kararı veren Seyyid Harun Veli, Horasan'dan beraberinde getirdiği 40 kişiyle Seydişehir'in bulunduğu yere gelir. 1305'te, bölgede meskun olmayan antik kent Vervelit'in malzemelerini kullanarak, kalıntılarla Seydişehir'in olduğu yere etrafı surlarla çevrili bir şehir kurar.

”Horasan erenlerinden Seyyid Harun Hazretleri, çevresiyle bu bölgeye gelmiş ve kendi adına istinaden; "Seydişehir” denmiştir.

Klasik Antik Çağlarda Seydişehir'de Amblada, Vasada, Arvana, Elita, Dalisandus gibi klasik şehirlerin varlığı belirlenmektedir.

1970 yılında yapılan kazılarda Seydişehir Bostandere Kasabası yakınlarında Roma Devri Anfi Tiyatrosu kalıntıları ortaya çıkarılmıştır. Seydişehir'in Horasanlı Seyit Harun Veli tarafından 1310 yıllarında kurulduğu tahmin edilmektedir.

Eşrefoğulları Beyliği, Anadolu Selçuklu Devletinin bir parçası olarak, Seydişehir Bölgesi'ni de kapsayacak şekilde 1327 Moğol istilasına kadar hayatiyetini sürdürmüştür. Daha sonra Seydişehir, yine bu bölgede hüküm süren Hamidoğulları Beyliğine bağlı küçük bir kasabadır.

14. y.y.'ın sonlarına doğru bu bölgede hayatiyetini sürdüren Karamanoğlu Beyliği ile Osmanlılar komşu olmuşlardır.

Osmanlı Padişahı Murad Hüdavendigar'ın kızı Melek Hatun ile Karamanoğlu Alaaddin Ali Bey evlenmiş ise de, iki hükümranlık arasındaki gerginlik devam etmiş ve Osmanlılar 80.000 altın ödeyerek Seydişehir, Akşehir, Beyşehir yöresini satın almışlardır.
Fatih Sultan Mehmet devrinde ise kesin olarak aralarındaki ihtilafa son verilmiş ve Seydişehir Osmanlı topraklarına katılmıştır. Seydişehir 1871 yılında belediye ve 1915 yılında ise İlçe ol muştur. Cumhuriyetin ilanında 3110 kişi olan nüfusu 1965 yılında 6683 iken, Alüminyum Fabrikasının İlçede kurulma aşamasından itibaren hızla yükselmiş ve 2000 yılında şehir merkezi 48487, İlçe toplam nüfusu da 85541 rakamına ulaşmıştır. (https://www.seydisehir.bel.tr/content/47/Tarihçe)

Seydişehir

Pınarda çağlayan ırmakları var,

Şehitlerin dârı can Seydişehir,

Kur'anlar okuyan dudakları var,

Âlimlerin yârı can Seydişehir!

Vatanıma canlar verdi bu şehir,

Bayrağıma şanlar verdi bu şehir,

Şehit oldu kanlar verdi bu şehir,

Yiğitler diyârı can Seydişehir!

Sevgilerle akar bu şehrin suyu,

Muhabbet etmektir bu kentin huyu

Seyyid Harun'larla yoğruldu soyu,

Manalar medârı can Seydişehir!

Kültürde zirvedir irfanda önde,

Erkeği kadını iz'anda önde,

Şefkatin timsali vicdanda önde,

Tespihtir efkârı can Seydişehir! (16 ŞUBAT 2022)