NEY, NEYİ ANLATIR?

Bişnev in ney çün hikâyet mîküned

Ez cüdâyîhâ şikâyet mîküned

Dinle, bu ney neler hikâyet eder,

ayrılıklardan nasıl şikâyet eder.

Kez neyistân tâ merâ bübrîdeend

Ez nefîrem merd ü zen nâlîdeend

Beni kamışlıktan kestiklerinden beri feryâdımdan

erkek ve kadın müteessir olmakta ve inlemektedir.

....................................

Âteşest în bang-i nây ü nîst bâd

Her ki în âteş nedâred nîst bâd

Şu neyin sesi âteşdir; havâ değildir.

Her kimde bu âteş yoksa, o kimse yok olsun.

Âteş-i ıskest ke'nder ney fütâd

Cûşiş-i ışkest ke'nder mey fütâd

Neydeki âteş ile meydeki kabarış, hep aşk eseridir.

Ney harîf-i herki ez yârî bürîd

Perdehâyeş perdehây-i mâ dirîd

Ney, yârinden ayrılmış olanın arkadaşıdır. Onun makam perdeleri,

bizim nûrânî ve zulmânî perdelerimizi -yânî, vuslata mânî olan perdelerimizi- yırtmıştır.

………………

İbrahim Kaygusuz; "MEVLEVİLİĞİN SOSYOLOJİSİ” isimli kitabının 161. sayfasında şöyle der:

"Mevlevi musikisinin sembol enstrümanı neydir. Mevlana zamanında rebab çalınıyordu. Sonradan ney ve kudüm, Mevlevi müziğinin özel icra vasıtaları haline geldi.