KONYA’NIN AKSAKALI

28 Şubat 2023 Salı Günü "Aydınlar Ocağı Salı sohbetleri"nde Konya'mızın aksakalı, kıymetli ilim, fikir ve kültür adamı, hayatını eğitime adamış, durmadan aklını terletmiş ve terletmeye de devam eden, her haliyle tevazu örneği, "rol model" dediğimiz kıymetlerden Prof. Dr. Saim Sakaoğlu hocamızın 84. yaş günü münasebetiyle nefis bir programa katıldım.
Her birimizin numunei imtisal adını verdiğimiz, tepeden tırnağa edep timsali, işini en iyi, en temiz ve en titiz yapan, Kur'an tabiriyle; "Amel-i salih" duygusunun somutlaşmış örneği. Kimsenin asla kötü bir laf edemeyeceği ve şimdiye kadar ettiğini duymadığım, değer verdiğim, saygı duyduğum gerçek bir ilim adamı.
Hayatı hep artılarla dolu. Yurdumuzun her yerinde hatta yurt dışında bile adı yad edilen, dillerden düşmeyen bütün üniversitelerden konferans davetleri alan hizmette kabına sığmayan eli öpülesi değerli bir hocamız.
Yapılan konuşmalardan en çok dikkatimi çeken bir noktayı sizinle paylaşmak istiyorum. Hocam Eğitim Fakültesinde Dekan iken makam arabası yokmuş. Üniversite araç tahsis etmemiş. Hocam da kendi özel aracını, benzinini cebinden koymak üzere makam aracı olarak kullanmış. Şunu dememiş;
"Devlet bana araç tahsis etmiyorsa ben de benzinini devletten alırım. Bu kadar enayi miyim? Devlet ise araç versin, benzinini de ödesin..."
"Devletin malı deniz, yemeyen domuz" diyenlerin kulakları çınlasın.
Zirveye çıkmak, zirvede kalmak, gönüllere girmek böyle kıymetlerin, sabır, azim ve özverili çalışmasıyla mümkün olur.

Edebiyat ve halkbilimi araştırmacısı. 20 Mart 1939, Konya doğumlu. Hattat ve hafız Mehmet Sakaoğlu (1318-75)'nun oğludur. Yazılarının bir bölümünde Sadi Dirlik, Ahmet Eskişehirligil; şiirlerinde Sencer Sakarya imzalarını kullandı. İlkokulu Konya Hakimiyet-i Milliye İlkokulunda (1951), ortaokul ve liseyi Konya Lisesinde (1959) okudu. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü (1965) ile Çapa Yüksek Öğretmen Okulunu bitirdi. Bir süre Kasımpaşa İlkokulunda vekil öğretmenlik (1964), Tokat Gazi Osman Paşa Lisesinde ve Ticaret Lisesinde edebiyat öğretmenliği (1965-67) yaptıktan sonra, Atatürk Üniversitesine asistan olarak (1967) atandı."Gümüşhane Masalları / Metin Toplama ve Tahlil” adlı teziyle doktor (1971), "Anadolu Türk Efsanelerinde Taş Kesilme Motifi ve Bu Efsanelerin Tip Kataloğu” adlı çalışmasıyla da 1977 yılında doçent oldu. "Kadirlili Âşık Halil Karabulut” adlı takdim tezi ile 1988 yılında Selçuk Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesinde profesörlüğe yükseltildi. Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Halk Edebiyatı Kürsüsünde yirmi bir yıl (1967-88) hizmet yaptıktan sonra Selçuk Üniversitesine geçti. Bu üniversitede 1988-94 yılları arasında iki dönem Eğitim Fakültesi Dekanlığını yaptı. Kurucusu olduğu Selçuk Üniversitesi Türk Halk Kültürü Uygulama ve Araştırma Merkezinin kuruluşundan itibaren (1989) başkanlığını yürüttü. 1994 tarihinden itibaren SÜ Eğitim Fakültesinin bölüm başkanlığı yaptı, iki defa Fakülte Yönetim Kurulu üyeliğine seçildi.

Sakaoğlu; 1983-2001 tarihleri arasında Türk Dil Kurumu Bilim Kurulu üyeliğini üstlendi, bir dönem de yürütme kurulu üyeliği (1996-99) yaptı. İki dönem Ad Bilimi Çalışma Grubu Başkanlığı ve Türk Dili dergisi yazı kurulu üyeliği görevlerinde bulundu. 2001 yılında yeniden TDK Yürütme Kurulu üyeliğine seçildi. Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsünde bilim kurulu ve yönetim kurulu üyeliği yaptı. Ayrıca, Almanya'da yayımlanan Demos dergisinin "Editorial Board” üyeliğini yürüttü.

1974 yılında Texas'taki Lubbock Texas Tech Üniversitesinin bünyesinde kurulu olan Archive of Turkish Oral Narrative (ATON)'de incelemelerde bulundu. Daha sonra geçtiği University of California at Los Angeles (UCLA)'da doktora derslerini izledi, arşiv ve kütüphane araştırmalarında bulundu. Kazakistan, Kırgızistan, Azerbaycan, Norveç, Almanya, Polonya, Macaristan, Romanya, Yugoslavya, Makedonya, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Amerika Birleşik Devletlerinde bilimsel toplantılara katıldı. Makedonya'da misafir profesör olarak dersler verdi.

İlk yazıları Matrak (1957) adlı mizah dergisi ile okul gazetesi Özlem'de (1959) çıktı. Sonraki yıllarda makale, tenkid ve şiirleri Yeni Konya, Öz Demokrat Konya, Anahtar (Ankara), Çağrı, Türk Folklor Araştırmaları, Adımlar, Türk Kültürü, Türk Edebiyatı, Yağmur, Millî Kültür, Töre, Türk Folkloru, Yeni Düşünce, Tarla, Türk Dili, Dolunay, Türk Yurdu, Türklük Araştırmaları Dergisi, Makedonski Folklor, Sosyal Bilimler Dergisi, Demos vd. dergilerde yer aldı. Bilimsel toplantılarda sunduğu elli kadar bildirisi ortak kitaplarda yayımlandı, bazı yayınlara bölümler kaleme aldı. TDE Ansiklopedisi, Türk Aile Ansiklopedisi, TDV İslâm Ansiklopedisi, İstanbul Ansiklopedisi, Kadın Ansiklopedisi ile alanında dünyanın tek ansiklopedisi olan Enzyklopädie des Märchen için ve daha pek çok ansiklopediye maddeler yazdı. Bazı yazılarıyla kitapları Japonya, Azerbaycan, İran, Almanya, Avusturya, Macaristan, Romanya, Makedonya, Yugoslavya, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Amerika Birleşik Devletleri, vb. ülkelerde yayımlandı.

1973 yılında Tercüman gazetesinin eleştiri birincilik ödülünü kazandı. Aynı yıl Atatürk ve Türk Dili adlı eseriyle aynı gazetenin düzenlediği yarışmada birincilik ödülünü, 1981 yılında "Atatürk ve Türk Dili” konulu eser yarışmasında, Atatürk'ün Dili Türkçe adlı eseriyle birinciliğe lâyık bulundu, 1982 yılında Kayseri Sanatçılar Derneğinin Yılın Folklorcusu Armağanını, 1985 yılında İhsan Hınçer Hizmet Ödülünü, 1990 yılında Türkiye İş Bankası Büyük Ödülünü kazandı. Folklor Araştırma Kurumu, İLESAM ve Amerikan Folklore Society'nin üyesidir.

Saim hocama Rabbimden hayırlı ömürler diliyorum. Aydınlar Ocağını da tebrik ediyorum, ilme, irfana, kültüre, sanata, insanlığa hizmet edenlere kapı araladığı için. Yazımı Saim hocama yazdığım şiirimle bitirmek istiyorum;

Saim Sakaoğlu Hocama

Edep var ruhunda, dünde bugünde
Sözüyle bizlere, örnektir hocam,
İrfanın yolunda kültürde önde,
Özüyle bizlere, örnektir hocam!

İlim bahçesinin bahçıvanıdır,
İrfan pınarının bir civanıdır,
Nefsinin galibi pehlivanıdır,
Nazıyla bizlere, örnektir hocam!

Cehaletle savaş onun hüneri,
Diline âşıktır ezelden beri,
Parlayan yıldızdır sönmez hiç feri,
Hızıyla bizlere, örnektir hocam!

Dünyası güzeldir fikir yolunda,
Hayatı özeldir zikir yolunda,
Hizmetkâr bir eldir şükür yolunda,
Hazıyla bizlere örnektir hocam!