Geniş Katılımlı Anayasa Çalışmaları

Darbe özürlü, vesayetçi, ilerlemeye engel, azınlığın çoğunluğa hakim olduğu, “seçim olsa da yolunuz bizden geçer” anlayışının hüküm dürdüğü… anayasadan; özgürlükçü, katılımcı, sivil, darbelerden uzak, halkın sözünün geçtiği, demokrasinin, hukukun, insan haklarının, eşitliğin, kalkınmanın, ilerlemenin önünün açıldığı bir anayasaya kavuşuyoruz!
Bu nedenle 21 sivil toplum kuruluşunun meydana getirdiği; “Anayasa Platformu”nun son kısmı olan; “Türkiye Konuşuyor” isimli toplantı İstanbul'da yapıldı.   
İstanbul'la birlikte “Türkiye Konuşuyor”a katılan “anayasa gönüllüsü” sayısı 6 bin 500'ü aştı. Sonuçları belirlenen 11 ilde en çok “adalet” isteğinin öne çıktığı görüldü.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nin (TOBB) 21 sivil toplum örgütüyle birlikte oluşturduğu “Anayasa Platformu”nun düzenlediği “Türkiye Konuşuyor” çalışması, 12'ncisi İstanbul'da gerçekleşen 1053 kişinin katıldığı buluşmayla tamamlandı. TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, “12 ildeki çalışmalara 5 bin 500 vatandaşımız katıldı. İstanbul'daki 1053 kişiyle birlikte 'Anayasa gönüllüsü' sayısı 6 bin 500'ü aştı” dedi. Edirne'den Diyarbakır'a kadar 11 ilde ortaya çıkan sonuçlar da netlik kazanmaya başladı. Buna göre, yeni anayasanın katkı sağlamasının beklendiği en önemli konuların başında yüzde 69'a varan oranlarda “adalet” yer aldı. İstanbul'daki çalışma daha sonra toplu sonuçlara yansıtılacak.
Diyarbakır'da özgürlükle eşit
TOBB'un Prof. Güven Sak tarafından yönetilen düşünce kuruluşu TEPAV'ın “arama” konferanslarının önde gelen ismi Prof. Oğuz Babüroğlu ile birlikte yürüttüğü “Türkiye Konuşuyor” projesine yansıyan sonuçlar 12 il arasında Diyarbakır'da farklılık gösterdi. Diyarbakır'da “özgürlük” ve “adalet” beklentisi yüzde 40'ar oranla eşitlendi. Diyarbakır'da “eşitlik” isteği yüzde 15 olurken, refah beklentisi yüzde 3'te, istikrar yüzde 2'de kaldı.
Hangi il ne istedi
Anayasa Platformu'nun “Türkiye Konuşuyor” başlıklı “tarama”sına göre, diğer 11 ilde “Anayasa en çok hangisine katkı sağlamalı” sorusuyla ortaya çıkan sonuçlar şöyle:
Ankara: Yüzde 60 adalet, yüzde 15 özgürlük, yüzde 13 eşitlik, yüzde 6 refah, yüzde 6 istikrar.
Konya: Yüzde 58 adalet, yüzde 18 eşitlik, yüzde 11 eşitlik, yüzde 7 istikrar, yüzde refah.
Edirne: Yüzde 54 adalet, yüzde 26 özgürlük, yüzde 16 eşitlik, yüzde 3 istikrar, yüzde 2 refah.
İzmir: Yüzde 54 adalet, yüzde 18 özgürlük, yüzde 18 eşitlik, yüzde 6 refah, yüzde 3 refah.
Ankara (8 Mart'ta sadece kadınlar katıldı): Yüzde 64 adalet, yüzde 15 özgürlük, yüzde 14 eşitlik, yüzde 5 istikrar, yüzde 2 refah.
Antalya: Yüzde 55 adalet, yüzde 23 özgürlük, yüzde 14 eşitlik, yüzde 5 istikrar, yüzde 2 refah.
Samsun: Yüzde 47 adalet, yüzde 20 özgürlük, yüzde 17 eşitlik, yüzde 10 istikrar, yüzde 6 refah.
Bursa: Yüzde 59 adalet, yüzde 17 özgürlük, yüzde 12 eşitlik, yüzde 8 istikrar, yüzde 4 refah.
Trabzon: Yüzde 69 adalet, yüzde 13 özgürlük, yüzde 11 eşitlik, yüzde 6 istikrar, yüzde 1 refah.
Gaziantep: Yüzde 60 adalet, yüzde 16 özgürlük, yüzde 14 eşitlik, yüzde 5 istikrar, yüzde 4 refah.
Erzurum: Yüzde 68 adalet, yüzde 11 özgürlük, yüzde 10 eşitlik, yüzde 7 istikrar, yüzde 3 refah.
TEPAV'ın yönlendirdiği ekip, İstanbul'daki “Türkiye Konuşuyor” taraması için 50 bini sesli olmak üzere 550 bin kişinin cep telefonuna “anayasa gönüllüsü” mesajı gönderdi. 550 bin kişiden ilk olumlu yanıt verenler 28 binde kaldı. 28 bin kişiyle yapılan görüşmeler sonrasında dünkü çalışmaya katılan 1053 kişi belirlendi.
“Türkiye Konuşuyor” toplantısında konuşan Çiçek, 19 Ekim'den bu yana bu toplantılara katılarak, yeni anayasadan beklentileri öğrenmek için çalıştıklarını ifade etti.
 “Ne istiyorsanız, ne düşünüyorsanız, 1 Mayıs'tan itibaren yapacağımız çalışmalarda en belirleyici görüş, sizlerin teker teker ortaya koyduğunuz görüşlerdir. Platformdaki kuruluşlar içerisinde menfaat çatışması olanlar, aynı kulvarda birbiriyle yarışanlar var. İşçi temsilcileri, işveren temsilcileri, meslek temsilcileri burada. Türkiye'nin anayasa da yapacaksa, başka türlü sorunları da çözecekse sadece kürsünün arkasına geçip 'Bu ülkenin birliğe, beraberliğe ihtiyacı var ama dördü bir araya gelemez, beşi bir araya gelemez görüntüsü'nden kurtulması lazım. Vatandaşların renkleri, kokuları, desenleri, kültürü, özü, beklentilerini karşılayacak şekilde yeni anayasaya yansımalı. Bu, dört siyasi partimizin size borcudur. Bu dönemin parlamentosu olarak size borcumuzdur. Bizler borçluyuz, sizler de alacaklısınız. Alacağınızı iyi takip edin. Söz verip yarı yolda bırakmak, ortada bırakmak, bahane aramak yok.”
Diyarbakır'da bu soruya yüzde 54'lik oranla “Kürt sorunu” yanıtı verildi. Ankara'da da yüzde 6'lık bir oranla “Kürt sorunu” yanıtı verildiği görüldü. İzmir'de ise “terör” ya da “Kürt sorunu”nun öncelikli konular arasına girmediği dikkati çekti.
Antalya, Samsun, Edirne, Konya, Erzurum, Gaziantep, Bursa ve Trabzon'da yüzde 13'le 33 arasında değişen oranlarda “terör” yanıtı yer aldı.
TÜRKİYE Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, “Kaybedecek bir dakika bile vaktimiz yok. Artık mevcut sistemle hedeflerimiz uyuşmuyor. Mevcut anayasamız bu milletin gerçek potansiyelinin önündeki engel” dedi. “Türkiye Konuşuyor” toplantılarının sonuncusunda İstanbul'da konuşan Hisarcıklıoğlu, şunları dile getirdi: “Bugüne kadar yapılan hiçbir anayasaya milletin eli değmedi. Hep uzmanlar yazdı, millet uydu. Anayasalar, kapalı kapılar ardında hazırlandı. İşte bu yüzden, bugüne kadar yapılan anayasalar milletimizin elinin değmediği, onun hassasiyetleriyle örtüşmeyen anayasa oldu. Bugün konuşma günüdür. Şimdi söz sizdedir. Her konuda özgürce konuşun. Hayalinizdeki ülke ne, çocuklarınızın nasıl bir ülkede büyümesini istiyorsunuz, hepsini anlatın. Hiç korkmayın, sesiniz duyulacak, fikirleriniz Meclis'te yankılanacak. Tüm fikirlerinizi toparlayıp, Meclis Uzlaşma Komisyonumuza teslim edeceğiz.” Dedi.
Evet artık “söz millette” olsun istiyorsak bu yeni, sivil, özgürlükçü, katılımcı, vesayetten arınmış anayasanın bir an önce önümüze konması zorunludur. Buna hiçbir insanın; “istemem” diyeceğini sanmıyorum. Çünkü içinde halk var! Zira bu anayasa tamamen halkın sözünün geçtiği bir anayasa olacak! Kolay gelsin, önün açık Türkiye!