ÇOCUKLUK KONYA’M VE AYMANAS

Çocukluğumun geçtiği, acı tatlı hatıraların yaşandığı, dostluklar, komşuluklar, el ele tutuşarak iş yapma yani imece usulünü, bağ bozumu şenliklerini, pekmez kaynatma mutluluğunu… yaşadığım mahalle Aymanas. Şunları kaydetmişim "KONYA'DA ZAMAN” çalışmamda;

Aymanas (Aya Mannis veya Aya Manos), Osmanlı döneminde bir köydür. Manosya isimli bir Hıristiyanın isminden dolayı bu semte; "Aymanas” adı verilmiştir. "Manosya” olarak da söylenir. Semt, Büyük Aymanas ve Küçük Aymanas olarak ikiye ayrılmaktaydı. Halk;

-"Aymanas” ismi,"Ayminas” isimli bir gayri Müslimden dolayı bu ismi almış” diyor.

Aymanos, XV. Yüzyılda Konya'ya bağlı bir köydür. Ahalisi, XVI. Yüzyılda, öşürden muaf olmak için Konya merkezine göç etti. Bu nedenle Aymanos, Konya'nın sayfiyesi haline geldi. Nitekim XVIII. Yüzyılda bağ ve bahçeleri ile meşhur bir yöre idi. Sonradan Konya ile birleşerek bir semt haline gelmiştir.

Küçük Aymanas; Kalfalar Mahallesi olarak isimlendi. Hacı kaymak Camiinin ilerisinde yol ikiye ayrılır. Sağdaki yoldan Hasan Köy'e gidilir. Evleri, Mithat Paşa İlkokulunun Karşısına denk geliyordu. Hasan köy; bugün mahalle olmuştur.

Kerpiçten, iki katlı, Önünde seki, avlu ve küçük bir bahçesi olan evde dünyaya geldi. Arka tarafta; büyük bir üzüm bağı ve meyve ağaçları bulunuyordu. Her türden meyve mevcuttu. Ev halkı yesin, meyve ihtiyacını karşılasın diye dikilmişti ağaçlar.

Üzüm bağı, onun bir çeşit mekânıydı. Omcalara alaca düştüğü andan itibaren bağa gider, yiyebildiği kadar yerdi. Bağdaki ağaçlar, sıcaktan koruyan şemsiye görevi görüyordu. Hem kitabını okur, hem şiirlerini yazar, hem de Allah'ın nimetlerinden yararlanırdı. En sakin, en asude yerdi bağ. Ders çalışmak için de bulunmaz bir dershaneydi. Havası temiz, yeşiller arasında, şırıl şırıl suyun aktığı bir ortam. Cennetten bir köşe sanki. Arayan onu bağda, ağaçların altında bulurdu.

Bağ bozumu zamanı, evde ve komşularda büyük bir telaş başlardı. Kışa hazırlık için; kayısı kurutmalar, reçel yapmalar, pekmez kaynatmalar, turşu kurmalar…bunların ayrı bir tadı vardı.

Pekmez kaynatmak, başlı başına mersamdi. Pekmezlik üzümler, çaraşlara doldurulur, çuvallar içindeki üzümler iyice çiğnenir, çaraşın musluğundan akan şıra, kaplarla bürük leğenlere alınır, leğenin içine pekmez toprağı konurdu. Ateşin üstünde pekmez kıvamı oluncaya kadar kaynatılırdı. Kaynatma esnasında üzerinde biriken köpükler kevgirle alınırdı. Pekmez köpüğü yemenin tadına doyulmazdı. Ayva veya dut yaprağıyla yenirdi köpük. Pekmez köpüğü yeme merasimi ayrı bir zevkti. Komşularla imece usulü çalışmalar sonunda işler kısa zamanda bitirilirdi.

Kalfalar'ın büyük bahçesi vardı. Büyük bahçeye harım denirdi. Güz mevsimi, bağ bozumu zamanı gelince buradaki çalışmalara tüm mahalleli katılır, el ele iş yapılırdı. Aymanas'ta (Kalfalar Mahallesi), komşular birbirlerine yardım etmekten haz alırdı. Yalnızca bağ bozumunda değil, her vakit imece ile iş görmek Aymanas'ın vaz geçilmez özelliğiydi. Bu özellik aynı zamanda Müslüman-Türk'ün özelliğiydi.

İmeceyi kaldırdığınız, yardımlaşmayı yok ettiğiniz zaman ortada, destek, sevgi, muhabbet… kalmazdı. Türk insanını ayakta tutan bu meziyetti. Dünyada Müslüman-Türklerden başka kimsede bunu göremezdiniz. Vakıfların, hayır kurumlarının kuruluş esprisi buydu. Milletimizi ayakta tutan ve dünyada adını duyuran ve uzun süre ayakta kalmasını sağlayan bu unsurdu.

Aymanas

Yeşile boyanmış bahçesi bağı,

Sevdiğim mahalle bizim Aymanas,

Herkesi sarıyor dostluğun ağı,

Sevdiğim mahalle bizim Aymanas!

Yeşil bahçelerinde koşuyorduk,

Konya lehçeleriyle coşuyorduk,

Saf çocukluğumuzu taşıyorduk,

Sevdiğim mahalle bizim Aymanas!

Tozlu sokaklarda oyun oynadık,

İksirli suyunu içtik doymadık,

Komşumuzdan kötü sözler duymadık,

Sevdiğim mahalle bizim Aymanas!

İlgiyle büyüdük biz bu yörede,

Büyüğe saygı var bizim törede,

Var mı bir benzeri söyle nerede?

Sevdiğim mahalle, bizim Aymanas!

Bahar aylarında çiçekler açar,

Rengarenk gülleri kokular saçar,

Bülbül aşka gelir kendinden geçer,

Sevdiğim mahalle bizim Aymanas!

Tüm çocukluğuma helalim tanık,

Bağa bahçelere melalim tanık,

Camiler ezanlar hilalim tanık,

Sevdiğim mahalle bizim Aymanas!

Çocukluk Konya'm!

Bahçeliydi evler hep sekiliydi,
Samimiyet çoktu aşk ekiliydi,
Avlusunda çiçekler dikiliydi,

Sanki gülistandı çocukluk Konya'm!

Komşularım vardı Kalfa Solaklar,
Sessizdi cadde, sakindi sokaklar,
Temizdi doğa berraktı sulaklar,
Bir destandı benim çocukluk Konya'm!

Yazın tozlu, kışın çamurdu yollar,
Pazara giderdi üretken eller,
Kahırlar içinde bilinmez haller,
Unutulmaz andı çocukluk Konya'm!

Seyyar satıcılar sık sık gezerdi,
Nerde çocuk görse ora sızardı,
Kayalı park bize günlük pazardı,
Mutlu bir zamandı çocukluk Konya'm!

Bayramlarda yeni esvap giyerdik,
Hal hatır sorunca bayram sayardık,
Dualar alınca manen doyardık,
Coşkulu mekândı çocukluk Konya'm!

Ramazanda Konya başka olurdu,
Mahalleli camilere dolardı,
Ne güzel hatipler vaizler vardı,
Öğütle donandı çocukluk Konya'm! (21 EKİM 2022)