AYMANAS’TA ZAMAN

Bugünkü yazımda siz kıymetli okurlarıma; "AYMANAS'TA ZAMAN” adıyla kaleme aldığım ve lebalep hatıralarla dolu kitabımdan alıntı yapacağım. Bu kitap çalışmam, bu abd-i acizin hayatını acı ve kahır dolu günlerini anlatır.

1949 yılında Aymanas'ta doğdum, büyüdüm.

Çocukluğumun geçtiği, acı tatlı hatıraların yaşandığı, dostluklar, komşuluklar, el ele tutuşarak iş yapma yani imece usulünü, bağ bozumu şenliklerini, pekmez kaynatma mutluluğunu… yaşadığım mahalle Aymanas.

Kerpiçten, iki katlı, Önünde seki, avlu ve küçük bir bahçesi olan evde dünyaya geldim. Arka tarafta; büyük bir üzüm bağı ve meyve ağaçları bulunuyordu. Her türden meyve mevcuttu. Ev halkı yesin, meyve ihtiyacını karşılasın, fakir fukara ve yolcular yesin diye dikilmişti ağaçlar.

Üzüm bağı, mekânımızdı. Omcalara alaca düştüğü andan itibaren bağa gider, yiyebildiğimiz kadar yerdik. Bağdaki ağaçlar, sıcaktan koruyan şemsiye görevi görüyordu. Hem kitabımı okur, hem şiirlerini yazar, hem de Allah'ın nimetlerinden yararlanırdım. En sakin, en asude yerdi bağ. Ders çalışmak için de bulunmaz bir dershaneydi. Havası temiz, yeşiller arasında, şırıl şırıl suyun aktığı bir ortam. Cennetten bir köşeydi sanki. Arayan beni bağda, ağaçların altında bulurdu.

Bağ bozumu zamanı, evde ve komşularda büyük bir telaş başlardı. Kışa hazırlık için; kayısı kurutmalar, reçel yapmalar, pekmez kaynatmalar, turşu kurmalar…bunların ayrı bir tadı vardı.

Pekmez kaynatmak, başlı başına merasimdi. Pekmezlik üzümler, çaraşlara doldurulur, çuvallar içindeki üzümler iyice çiğnenir, çaraşın musluğundan akan şıra, kaplarla büyük leğenlere alınır, leğenin içine pekmez toprağı konurdu. Ateşin üstünde pekmez kıvamını buluncaya kadar kaynatılırdı. Kaynatma esnasında üzerinde biriken köpükler kevgirle alınırdı. Pekmez köpüğü yemenin tadına doyulmazdı. Ayva veya dut yaprağıyla yenirdi köpük. Pekmez köpüğü yeme merasimi ayrı bir zevkti. Komşularla imece usulü çalışmalar sonunda işler kısa zamanda bitirilirdi.

Kalfalar'ın büyük bahçesi vardı. Büyük bahçeye "Harım” denirdi. Güz mevsimi, bağ bozumu zamanı gelince buradaki çalışmalara tüm mahalleli katılır, el ele iş yapılırdı. Aymanas'ta (Kalfalar Mahallesi), komşular birbirlerine yardım etmekten haz alırdı. Yalnızca bağ bozumunda değil, her vakit imece ile iş görmek Aymanas'ın vaz geçilmez özelliğiydi. Bu özellik aynı zamanda Müslüman-Türk'ün özelliğiydi.

İmeceyi kaldırdığınız, yardımlaşmayı yok ettiğiniz zaman ortada, destek, sevgi, muhabbet… kalmazdı. Türk insanını ayakta tutan bu meziyetti. Dünyada Müslüman-Türklerden başka kimsede bunu göremezdiniz. Vakıfların, hayır kurumlarının kuruluş esprisi buydu. Milletimizi ayakta tutan ve dünyada adını duyuran ve uzun süre ayakta kalmasını sağlayan bu unsurdu.

Aymanas (Aya Mannis veya Aya Manos), Osmanlı döneminde bir köydür. Manosya isimli bir Hıristiyanın isminden dolayı bu semte; "Aymanas” adı verilmiştir. "Manosya” olarak da söylenir. Semt, Büyük Aymanas ve Küçük Aymanas olarak ikiye ayrılmaktaydı. Halk;

-"Aymanas” ismi,"Ayminas” isimli bir gayri Müslimden dolayı bu ismi almış” diyor.

Aymanos, XV. Yüzyılda Konya'ya bağlı bir köydü. Ahalisi, XVI. Yüzyılda, öşürden muaf olmak için Konya merkezine göç etti. Bu nedenle Aymanos, Konya'nın sayfiyesi haline geldi. Nitekim XVIII. Yüzyılda bağ ve bahçeleri ile meşhur bir yöre idi. Sonradan Konya ile birleşerek bir semt haline gelmiştir.

Küçük Aymanas adı; Kalfalar Mahallesi olarak değiştirildi. Şimdi de uzun Harmanlar oldu. Hacı kaymak Camiinin ilerisinde yol ikiye ayrılır. Sağdaki yoldan Hasan Köy'e gidilir. Hasan Köy; bugün mahalle olmuştur.

Aymanas

Yeşile boyanmış bahçesi bağı,

Sevdiğim mahalle şirin Aymanas,

Herkesi sarıyor dostluğun ağı,