Kendilik Bilinci

 

Özellikle üzerinde durulması gereken, "kendilik bilincine sahip olmak” la, "egoist bir ben'e sahip olmak” arasındaki farkı ortaya koymaktır.

Kendilik günümüzde bu yönüyle insanın kültürel atmosferi içinde oluşturabildiği tepkiler olarak da tanımlanmaktadır. Kur'ani terminoloji içerisinde ise kendilik kavramına en yakın kavram "nefs” tir.Kur'an dilinde nefs, bazen yaşam sağlayan ruh, bazen manevi ruh olarak ele alınır. Bazen de sorumluluk sahibi beşeri şahsiyet ve yaratıcısına karşı sorumluluk bilinci oluşturabilen can anlamına gelir. Buna göre kendilik, bir ucu tümüyle maddi ihtiyaçlara uzanan müşahhas bir yapı iken bir yönüyle ucu sonsuza ve ruha açık manevi bir oluştur. Bir çok kavramın tanımlanmasıyla ortaya çıkabilecek olan kendilik, bütün mücerret kavramlar gibi en iyi tanım yapıldığında bile eksik tarafları bulunabilecek bir kavramdır. Bu sebeple kendiliğe ait özellikleri tanıyarak bunları din eğitimi ile irtibatlandırmak daha uygun olur. Kendilik bilincinin oluşmasında güven, cesaret, merhamet, özgürlük gibi temel duygular etkin rol oynarlar.

Bunların beraberinde din eğitimi de kendilik bilincine önemli değerler taşır. Bu değerleri şöyle ifade etmek mümkündür:
1.Sağlıklı Bir Kendilik Bilinci
Kendilik bilinci, dinin ilkeleriyle birleştiğinde başkalarına fedakarlıkla ve isteyerek iyilik yapabilmeyi sağlar.
2.Kendine Özgülük
Kişinin kendine özgü olan biricikliği, bir dini benimseme tecrübesine açık olmayı bekler. Özgünlüğün farkında olmak, insana yakışan ferdi fırsatlardan potansiyelinin sonuna kadar faydalanmayı kolaylaştırır.
3.Kendilik Saygısı
Kendilik saygısının dini bir değer olduğunu söylemeliyiz. İslami literatür içerisinde en şerefli yaratılmış olarak yer edinen varlık insandır. Dolayısıyla insanın önce kendisine saygı göstermesi dini bir ilkedir. Bu ilke İslam dininin uygulamaya dönük yönlerinde vazgeçilmez olarak yerini korur ve bazı temel prensiplere öncülük eder.
4.Kişilik Bütünleşmesi
Düşünce, duygu ve irade arasında ahengin varoluşuyla insanı tatmin eden, mutlu kılan bir hal ortaya çıkar.
Bütünlüğü elde eden bireyin kazanımları yalnızca kendi benliği için bir kazanım olmakla kalmaz, toplumun da kazanımlarını güçlendirmiş olur.
5.Kendini Gerçekleştirme
Din, bireye başka tür öğretilerle sunulamayacak olan bir yalınlık ve sadelik verir. Bu sadelik vasıtasıyla kişiye her alandaki erdemin yolu açılabilir.
6.Özdenetim
Öz, kişiler yerine dini kaynakları referans edindiğinde, daha evrensel olana ulaşabilecek, özgürlüğünü zedelemeyen bir denetim mekanizması kurabilir.


Yazarın Diğer Yazıları