Bu Yazım Sadece Gençlere -2-

Kaldığımız yerden devam edelim.
7- Ahlaklı olun ve ahlaklı insanlarla birlikte olun. Asla aklından çıkarma ki ahlaksız ve akılsızın sana verebileceği bir iyiliği olmaz. Ahlak ve akıldan yana yaya olanlar sana ancak zarar verir. Allah’tan korkanlarla birlikte ol. Allah’tan korkmayan neler yapar? Neler yapmaz ki! Korkak, pısırık, sünepe insanlara dostum deme. Seni yarı yolda bırakır.
8- Mutlu bir dünya hayatı mutlu bir aile hayatından geçer. Onun için güzelliği, ahlakı, konuşması ve diniyle seni mutlu edecek birini seç. Tavırlarıyla seni arkadaşların arasında utandıracak birine eşim deme. Unutma! Beğenmediğin eşi fişiyle birlikte 15 gün içinde iade edemiyorsun!
9- Mutlak surette en az bir yabancı dili iyi derecede öğren. İyi derecede İngilizcenin yanına Arapça, Rusça veya Çince gibi geleceğin dillerinden birini koy. Bu arada ana dilini de kusursuz şekilde öğren ve konuş. İki lafı bir araya getiremeyen sersemlerden olma. Ne kadar bildiğin değil bildiklerini ne kadar anlatabildiğindir aslolan. Diline, bacının namusuna sahip çıkar gibi sahip çık. Âlimin yanında ağzına, âbidin yanında gönlüne dikkat et. İkisi de yanlışını yakalar. “Dil aslan, dişler onun parmaklıkları. Parmaklıklara sahip çık ki aslan başını yemesin.” (Yusuf Has Hacip - Kutadgu Bilig) “Söz ola kese savaşı söz ola kestire başı / Söz ola ağılı (zehirli) aşı bal ile yağ ede bir söz” (Yunus Emre)
10- Ticaret hayatında şu tavsiyeyi kulağına küpe yap: “Para kazanmak istiyorsan bir işi ya ilk yapan ya da en iyi yapan ol.” Para böyle kazanılır. Ya ilk yapan olacaksın herkes sana gelecek yahut bin kişi arasında en iyi yapan olacaksın yine herkes sana gelecek. Dürüst ol, kimseyi kandırma; sözünde dur, insanları aldatma. “Emrolunduğun gibi dosdoğru ol” (Hûd-112)
11- Bil ki aslolan para kazanmayı bilmek değil para harcamayı bilmektir. Ayda 10 bin lira kazanırsın 11 bin lira harcarsın, bin lira zarardasın. Ayda bin lira kazanırsın 900 lira harcarsın 100 lira kârdasın. İnsanoğlu ne kadar kazanırsa o kadar harcar. O halde tasarruf için çok kazanmayı bekleme. Dünyanın bin bir türlü hali var. Eline geçeni savurma, bir kenara at. Zor gününde o kenara attığın az para çok olur, yarana ilaç olur, Allah’a şükreder, aklına teşekkür edersin. Ama asla cimri olma. Allah cimrileri sevmez. “Ve onlar ki, harcadıklarında ne israf ne de cimrilik ederler; ikisi arasında orta bir yol tutarlar.” (Furkan - 67) “Eli sıkı olma, büsbütün eli açık da olma. Sonra kınanır ve çaresiz kalırsın.” (İsra – 29)
12- “Zinadan gençken sakın. Çünkü yaşlandığında zaten zina yapacak gücün kalmayacak.” (Cenap Şehabettin) Bu sözün üzerine başka söze gerek var mı?
13- Daha ömrümün baharındayım deme, birden kış geliverir. Taşı sıksam suyunu çıkarırım deme, ellerin lokma bölemez oluverir. Ölüme daha uzun yıllar var deme sakın. Ölüm birden geliverir. “Dün geçti, yarın var mı? / Baksana ölenlerin hepsi ihtiyar mı?” Ömür sana çok uzun gibi gelebilir ancak daha ne olduğunu anlamadan bir bakarsın ki ömür bitmiş. Şair “Yaş otuz beş / Yolun yarısı eder!” demiş, 46’sında vefat etmiş. İnan olsun ne olduğunu anlamadan birden yaşlanacaksın. Eskiler “Güzelliğine güvenme bir sivilce yeter, zenginliğine güvenme bir kıvılcım yeter!” dermiş. Bir de ona “Gençliğine güvenme bir kaza yeter diye eklemek lazım. 40 yıl sonrasının hesaplarını yaparken kendini karanlık, dapdaracık mezarda hesap verirken bulabilirsin. Delikanlı aklını başına al.
14- Hat, ebru, tezhip gibi bir sanatı yahut ney, saz, piyano, kudüm, tambur gibi bir müzik aleti veyahut balık, kuş, çiçek yetiştiriciliği gibi bir hobi bul kendine. Ama asla boş durma. Mutlaka bir hobin olsun. Boş vakitlerinde kafanı dinlendirecek, seni şeytanın oyuncağı olmaktan, derin düşüncelere dalmakta kurtaracak bir meşgalen olsun. Lokman Hekim’in “Ayağını sıcak tut, başını serin / Kendine bir iş bul düşünme derin” dediği rivayet edilir ki sağlığın üç prensibidir bu. Her türlü kötülük insanın aklına boş dururken gelir. O halde bu yazının bitiminin hemen ardından kendine bir hobi bul.
Bu öğütlerden bence en değerlisiyle bitirelim sözü: “EMROLUNDUĞUN GİBİ DOSDOĞRU OL” (Hûd-112) Selam ve dua ile…