Türkiye'de sadece Konya'da yetiştiği bilinen "Konya gaşağı'' olarak adlandırılan kanarya sarısı çiçekli tülüşah yabani bitkisi en çok Seydişehir ve Bozkır ilçelerinde görülüyor.
Bir peygamber çiçeği türü olarak bilinen "Konya gaşağı” yaklaşık 2 metreye kadar büyüyor. Kanarya sarısı rengi ve iri çiçekleriyle güzel ve gösterişli bir tür olarak bilinmektedir.
Yaprakları 30-40 santimetreye kadar büyüyor
Ömrü kısa olan bitkinin yıllık otsu bir bitki türü. Taban yaprakları 30-40 santimetreye kadar büyüyor. Gövde üst kısımlarda çatalsı biçimde dallanıyor. Çiçekler çatalların uçlarında yer alan 1-5 adet yumurtamsı başçıkta toplanan bitkide başçıklar 3-4 santimetre çapında.
Endemik bitki türü
Bilimsel olarak ( Centaurea iconiensis Hub.-Mor. ) ismiyle anılan "Konya Gaşağı” endemik bir bitki türü. Bu türün önemi ise Dünya topraklarının tuzlanmaya başladığı bir zamanda bazı endemik bitkilerin tuzlu topraklarda yaşadığı ve 18.000 baklağil çeşidi arasında tek 3 yumurtalığa sahip tür olduğu biliniyor. Bu bitkiyi fasulye, mecimek veya nohutla eşleştirilmesi durumunda bitki veriminin 3 kat arttığı tespit edildi.
İlk defa bilim dünyası Konya'da keşfetti
İlk defa bilim dünyasına 1981 yılında Bozkır-Seydişehir karayolunun 25' inci kilometresinde ( Ortakaraören Kasabası civarı ) rastlandı. Daha sonra Karaman'ın Kılbasan Köyü ve Maden şehri Köyünde, Binbir kilise ören yerinde de rastlanıldı. Yapılan araştırmalar neticesinde gaşağ hem hayvan yemi olarak hem de evlerin damlarında izolasyon malzemesi olarak kullanıldığı ortaya çıkarıldı.
(Mustafa İlker Şen)
