E-gazete
Göz kayması bebeklik döneminden itibaren her yaş grubunda görülebilen bir sağlık problemidir. Gözler arasındaki hizalanmanın kaybolmasıyla sonuçlanan bu durumun ilerlemesi göz tembelliği gelişme riskini beraberinde getirirken, günlük hayatı etkileyecek çeşitli semptomlar da yaratır. Çift görme, baş ağrısı, 3 boyutlu görme yeteneğinin kaybedilmesi gibi belirtiler şaşılık sonucu gelişim gösterebilir.
Şaşılık tespit edilmesi halinde neden kaynaklı geliştiği ve ciddiyetine göre tedavi planlaması yapılır. Tedavi, aksatılmamalı ve tedaviye en kısa süre içerisinde başlanmalıdır. Öncelik gözlük ve kontakt lens tedavisine verilse de ilerlemiş vakalarda ve gözdeki veya beyindeki kalıcı hasar sonucu gelişen göz kaymalarında cerrahi müdahalelere başvurulabilir. Başlangıçta farklı bir tedavi yöntemi belirlenmesi ve bu tedavi yönteminin yetersiz kalması sonucunda da cerrahi müdahaleye yönelinir.
Göz kayması ameliyatı şaşılık ameliyatı olarak da bilinen, ameliyathane ortamında gerçekleştirilen bir cerrahi prosedürdür. Genel veya lokal anestezi altında gerçekleştirilen şaşılık ameliyatı sırasında göz kasları ve sinirleri üzerinde müdahaleler gerçekleştirilir. İşlemler sırasında göz küresi göz yuvasına çıkarılmaz veya göz çevresinde herhangi bir kesi açılmaz. Bu nedenle ameliyat sonrasında birkaç saatlik dinlenme ardından hasta taburcu edilebilir. Ameliyat sırasında şaşılık gelişen gözdeki güçlü kasların uzatılarak güçsüzleştirilmesi, güçsüz kasların ise kısaltılarak güçlendirilmesi hedeflenir. Böylece iki göz arasındaki ideal hizalanma sağlanabilir. Ameliyat operatör göz hastalıkları uzmanı tarafından gerçekleştirilir.
Ameliyattan sonraki bir gün göz kapalı kalır ve ertesi gün doktor tarafından açılır. Dikiş atma gibi bir işlem olmadığından dikiş aldırma ve düzenli pansuman ihtiyacı doğmaz.
Şaşılık şikayetleriyle göz hastalıkları uzmanına başvuran kişi öncelikle detaylı muayene altına alınır. Yapılacak olan muayene sırasında şaşılığın neden geliştiği, semptomların ciddiyeti ve komplikasyon yaratıp yaratmadığı incelenir. Doktor bazı durumlarda gözlük tedavisi ve prizmalı gözlüklere öncelik verirken farklı vakalarda ise direkt olarak göz kayması ameliyatına yönelebilir.
Erken yaşlarda şaşılık teşhis edilmesi halinde bu durum genellikle kısa süre içerisinde kontrol altına alınması adına göz kayması ameliyatı ile tedavi edilir. Derinlik algısını sağlamak için yapılan işlemler ile başarılı sonuçlar elde edilebilir. Şaşılık bazı durumlarda göz tembelliği nedeniyle gelişebilirken ilerlemesi halinde göz tembelliğine sebep de olabilir. Göz tembelliği ileri dönemlerde görme kaybı riski taşıdığından direkt olarak kontrol altına alınması gereken bir durumdur. Görme gelişimini desteklemek üzere cerrahi müdahaleye başvurulabilir.
Gözler arasındaki paralelliğin bozulması estetik kaygılar yaratabilir. Ergenlik döneminden itibaren özellikle yetişkinlik döneminde şaşılık görülmeye başlayan kişiler gözler arasındaki paralelliğin bozulması nedeniyle estetik kaygılar yaşayabilir ve psikolojileri olumsuz yönde etkilenebilir. Ameliyat ile gözlerin estetik görünümü yeniden sağlanacağından yetişkinler direkt olarak şaşılık ameliyatına başvurabilir.
Şaşılık nedeniyle gelişen çift görme bir diğer adıyla diplopi kişinin günlük hayatını ciddi ölçüde etkileyebilir. Bu durum okul ve iş hayatı başarısını olumsuz yönde etkilerken kişilerin baş ağrısı gibi şikayetlerden mustarip olmasıyla sonuçlanabilir. Yapılan cerrahi müdahalelerle çift görme şikâyeti de ortadan kaldırılabilir.
Bazı sağlık koşulları göz sinirleri ve kasları üzerinde kalıcı etkiler yarattığından zaman içerisinde kendiliğinden düzelmez. Bu durumda bir cerrahi müdahale ihtiyacı doğar. Göz ve beyinde gelişen travmalar, farklı göz hastalıkları ve özellikle gözdeki sinirleri etkileyen sinir felçleri sonucunda şaşılık gelişmesi halinde cerrahi müdahaleye başvurulur.
Son olarak gözlük ve prizmalı gözlük tedavisine yanıt alınamadığı durumlarda da bir diğer tedavi seçeneği olarak cerrahi müdahaleye yönelinir. Yapılacak olan müdahaleler ile gözlerin ideal pozisyonda hizalanması sağlanabilir ve şaşılık nedeniyle gelişen şikayetler ortadan kaldırılabilir.