Bu çöl Arabistan’da değil Konya’da! Türkiye’nin ilk ve tek çölü

Konya'da bulunan bu bölge, Türkiye'nin tek çöl alanı olarak kabul ediliyor. Tarih boyunca önemli ticaret yollarına ev sahipliği yapan bölge, alışılmadık görünümüyle yerli ve yabancı turistlerin uğrak noktası oluyor.

TÜRKİYE'NİN TEK ÇÖLÜ

Konya Kapalı Havzası'nın en kurak alanı ve Türkiye'nin en az yağış alan bölgesi konumunda olan Konya'nın Karapınar ilçesi, kurak bir havzanın tam ortasında olan bu kumullar, Türkiye'nin tek çöl bölgesi olarak kabul ediliyor.

İlçe merkezinin güneybatısındaki 4.000 hektarlık kumullar, rüzgâr ile şehir merkezini tehdit eder hale geldi. 1960'larda kum fırtınaları ulaşımı, eğitimi aksattı, hastalıklar arttı.

"TOPRAĞIN BİTTİĞİ YER''

Konya Ovası olarak anılırken meydana gelen çölleşme sebebiyle Karapınar Kumulları ismini alan bu bölge, adeta Afrika ve Arabistan'daki çölleri anımsatmakta. Geçmişte "toprağın bittiği yer” olarak adlandırılan ve taşınması dahi gündeme gelen Karapınar ilçesi, turistlerin uğrak noktası oluyor.

SAHRA ÇÖLÜ İLE BENZERLİĞİ ÇOK!

Ülkemizin en az yağış alan bölgelerinden biri olan Karapınar, 1950'li yıllarda oluşan toprak erozyonu sonucunda 103 bin hektar alan kurumuş ve Karapınar çöl arazisi hâline geldi.  MTA tarafından hazırlanan bir makalede yer verilen ifadeye göre: Karapınar kumullarının, Afrika'daki Büyük Sahra Çölü'ne benzer özellikleri çoktur.

KARAPINAR KUMULLARI NASIL OLUŞTU?

Yaklaşık 70 yıl önce Karapınar ilçesinde oluşan rüzgar erozyonu, 103 bin hektar alanı etkiledi.  1950'li yıllarda kumul hareketleri sebebiyle sürekli gelişen bir çöl haline geldi. Bu alanda bulunan eski gölün kalıntıları batıda Hotamış sazlığı, doğuda Ereğli sazlıkları, kireçli ve kili materyalden oluşan göl tortulları sonradan toprak haline geldi.

Kurak iklim nedeniyle orman gelişmemiş, karasal iklime bağlı olarak zayıf bozkır örtüsü oluşan Karapınar'da, küçükbaş hayvancılık nedeniyle aşırı otlatma yapılmış ve yoğun otlatma ile otların yok edildiği alanlarda toz ve kil gibi toprağın ince kısmı taşınmış. Topraktan geride kalan kumlar rüzgârla hareket etmeye başlayıp, kara kumullarına dönüşmüş ve büyüyen bu kumullar 1956 yılından itibaren Karapınar'ı etkilemeye başladı.

KARAPINAR ÇÖLÜNDE ÇEKİLEN FİLMLER

7'den 70'e herkesin izlediği, Yeşilçam'ın unutulmaz filmlerinden biri olan Tosun Paşa filminin bazı sahneleri burada çekildi. Aynı zamanda Susuz Yaz filminin de bazı sahnelerine de buradan yer verildi.

(Selman Kaya)