Roma döneminde ismi ‘Pira' olan yerleşim birimi, Selçukluların Konya ve çevresini hâkimiyetleri altına almalarından sonra hızla büyüdü. Selçuklular Pira'ya Saideli veya Saidili adını verdiler. Bu ismin Said Bey isimli bir Selçuklu komutandan geldiği düşünülmektedir. Selçuklularda savaşta yararlılık gösteren bey ve komutanlara bazı topraklar arpalık olarak verilmekteydi. Muhtemeldir ki Said Bey isimli kişi de önemli yararlıklar gösterdi ve bunun karşılığında Selçuklu Devleti ona Pira ve çevresini hediye etti.
Osmanlı toprağı oldu!
Saideli'nin stratejik bir merkez olmasını ise İzzeddin Keykavus'un hanımı Raziye Hatun sağladı. İlçenin nüvesini Raziye Hatun'un 1223 yılında yaptırdığı han oluşturdu. Yerleşmeler han etrafında 1256 yılından itibaren gelişmeye başladı. Türkiye Selçukluları Döneminde "Saideli” adı ile anılan belde, Karamanoğulları Devrinde vilayet merkezi olarak idare edildi. Karamanoğulları Beyliği ile Osmanlı Devleti arasında farklı tarihlerde hâkimiyet kavgasına sahne olan Saideli, 1467 tarihinde Fatih Sultan Mehmet tarafından Osmanlı Devleti toprağı haline getirildi.
Cumhuriyet döneminde bölünmeler başladı!
Osmanlı kayıtlarında 1871 tarihinde Saidili ismiyle nahiye statüsünde görülen yerleşim merkezinde 1880 yılında belediye teşkilatı kuruldu. Nahiye Saideli 1914 yılında aynı adla kaza (ilçe)haline getirildi. Bu tarihte Saideli kazasına İnevi (Cihanbeyli), Yeniceoba, Sülüklü, Altınekin ve Sarayönü nahiyeleri ile 25 köy bağlıydı. O dönemde birçok ilden daha büyük sınırlara sahip olan ilçede bölünmeler Cumhuriyet döneminde başladı.
1926 yılında idari olarak buraya bağlı Yeniceoba nahiyesi ve 25 köyün, ilçe statüsüne kavuşan (1929) Cihanbeyli (İnevi nahiyesi)'ye bağlanmasıyla ilçe büyük bir nüfus değişmesi yaşadı. Saidili (Saideli) olan ilçenin adı 1935 yılında "Kadınhanı” olarak değiştirildi. Kadınhanı ismi, yaptırmış olduğu han ile ilçenin büyüyüp gelişmesini sağlayan Raziye Hatun'a izafeten verildi.
1 ilçeden 4 ilçe çıktı!
Saideli vilayeti bugünkü Kadınhanı ile birlikte Sarayönü, Cihanbeyli, Kulu ve Altınekin ilçelerinin topraklarını kapsamaktaydı. Kadınhanı zaman içerisinde kendisine bağlı Cihanbeyli, Kulu, Altınekin ve Sarayönü nahiyelerini kaybederek küçüldü. Böylece ilçe son 100 yıl içerisinde tam dört defa bölündü.
Konya şehir merkezine 62 kilometre kadar uzaklıkta bulunan Kadınhanı günümüzde 30 bini aşan nüfusu ve 2.166 kilometre karelik alanı ile hala ülkemizin geniş coğrafyaya sahip ilçeleri arasında yer alıyor.
Kaynak: Haber Merkezi
