Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 18 Aralık'taki Budapeşte ziyareti, iki ülke arasındaki ilişkilerde tarihi bir güne karşılık geliyor.
Türkiye ile Macaristan arasında 1. Dünya Savaşı sonrası kesilen diplomatik ilişkiler, 18 Aralık 1923'te İstanbul'da imzalanan Dostluk Anlaşması ile yeniden kurulmuştu. Söz konusu anlaşmanın üzerinden 100 yıl geçti.
Ekonomik ve siyasi ilişkiler masaya yatırılacak
Erdoğan'ın ziyareti sırasında, tarihi anlam taşıyan bu günün yanı sıra ikili siyasi, diplomatik ve ekonomik ilişkilerinin değerlendirilmesi öngörülüyor. Macaristan Cumhurbaşkanı Katalin Novak ve Başbakan Victor Orban'ın da aralarında olduğu isimlerle görüşecek Erdoğan'a bakanlar da eşlik edecek.
Görüşmelerde, Türkiye'nin Avrupa Birliği (AB) ilişkilerinden Gazze'deki son duruma kadar gündem maddeleriyle birlikte Türkiye-Macaristan ekonomik ve siyasi ilişkilerinin masaya yatırılması planlanıyor. Bu kapsamda, Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey Toplantısı da gerçekleştirilecek. İki ülke bakanları aynı masada ilişkileri her yönüyle değerlendirerek yeni anlaşmalara imza atacak.
Hedef ilk aşamada ticaret hacmini 6 milyar dolara çıkarmak
Türk Devletleri Teşkilatında da güçlü işbirliği bulunan iki akraba ülkenin öncelikli hedeflerinden biri, resmi verilere göre, bu yılın 10 aylık döneminde 3,3 milyar dolara ulaşan ticaret hacmini ilk aşamada 6 milyar dolara çıkarmak olacak. Bu rakamın 10 milyar dolar seviyesine taşınması için de atılabilecek adımlar değerlendirilecek.
Türkiye, Macaristan'a başta motorlu kara taşıtları, makineler ve cihazlar olmak üzere pamuklu mensucattan demir ve çelik eşyalara kadar çeşitli ürünler ihraç ediyor. Bu ülkeden ithal edilen ürünler arasında makineler ve cihazlar, kazan, plastik ve plastikten mamul eşya, motorlu kara taşıtları ve organik kimyasal müstahzarlar öne çıkıyor.
Türk müteahhitler Macaristan'da 55 proje üstlendi
Türkiye'nin Macaristan'a ihracatı son dönemde yıllık ortalama yüzde 8,8 büyüdü. Geçen yıl bu ülkeye toplam ihracat 1,6 milyar doları bulurken ithalat 1,8 milyar dolar oldu. İkili ticaret hacmi 3,4 milyar dolara ulaştı. Bu yılın 10 ayında ise ihracat 1,4 milyar dolar, ithalat ise 1,9 milyar dolar seviyesinde gerçekleşirken iki ülke arasındaki ticaret hacmi 3,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
Türkiye'den Macaristan'a 2002'den bu yıl ortasına kadar 112 milyon dolarlık doğrudan yatırım yapıldı. Bu ülkeden Türkiye'ye gelen doğrudan yatırımlar ise aynı dönemde 29 milyon dolar oldu.
Türk müteahhitlik firmaları Macaristan'da bugüne kadar yaklaşık 1,5 milyar dolar değerinde 55 proje üstlendi. Teknik müşavirlik hizmetlerinde ise 1,75 milyar dolar değerinde 5 proje gerçekleştirildi. Halihazırda Macaristan'da 500 civarında Türk firması faaliyette bulunuyor.
Üçüncü ülkelerle işbirliği
Türkiye ile Macaristan, Avrupa Birliği yolunda ve Türk Devletleri Teşkilatındaki işbirliğinin yanı sıra Afrika kıtasındaki yatırımlar için de değerlendirmelerde bulunuyor. Sahra Altı Afrika'nın gelecek 10 yılda nüfusunun yüzde 35 artacağı beklentisiyle firmalar açısından ciddi kazanç sağlayacağı öngörülüyor. Türk ve Macar firmalarının yapacağı yatırımların, Afrikalıların ülkelerinden ayrılmadan hayatlarını istedikleri refah seviyelerinde geçirebilme de imkan sağlaması hedefleniyor.
Enerji alanında anlaşmalar
İki ülke arasında enerji alanında da önemli anlaşmalara imza atılıyor. Bu yıl Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ) ile Macaristan kamu doğal gaz şirketi MVM arasında doğal gaz ihracat anlaşması imzalanmıştı. Anlaşmaya göre, gelecek yıldan itibaren Türkiye'nin Macaristan'a doğal gaz ihraç etmesi planlanıyor. İki ülke ayrıca Türkiye'nin sıvılaştırılmış doğal gaz altyapısının ve doğal gaz depolama tesislerinin kullanılması konusunda da işbirliğinde bulunması öngörülüyor.
Türkiye, TürkAkım Boru Hattı aracılığıyla Macaristan'a gönderilen Rusya gazı için bir transit ülke konumunda bulunuyor. Bu noktada, gelecekte daha büyük hacimlerde Azerbaycan ve potansiyel olarak Türkmenistan'dan spot ve uzun dönemli sözleşmelerle yapılacak gaz ithalatının Macaristan'a ulaştırılmasının da bu anlaşmaya katkı sağlayabileceği düşünülüyor.
İki ülke arasında kara ulaştırmasının daha da geliştirilmesi noktasında da değerlendirmeler yapılıyor.
Kaynak: AA
