E-gazete
Emtia piyasası, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) bu yıl iki kez faiz artırımına gidebileceğine yönelik beklentilerin güçlenmesi ve Çin ekonomisine ilişkin devam eden endişelerin etkisiyle geçen hafta negatif seyretti.
Geçen hafta ABD Kongresi'nde sunum yapan Fed Başkanı Jerome Powell, Federal Açık Piyasa Komitesi'nin (FOMC) genel olarak faiz oranlarını bu yıl yeniden ve belki 2 kez daha artırmanın uygun olacağı görüşünde olduğunu söyledi.
Powell'ın açıklamalarının ardından ABD'de enflasyonla mücadele kapsamında uygulanan "şahin" politikaların beklenenden uzun sürebileceği endişesinin piyasalardaki fiyatlamaları zorlaştırdığı görüldü.
Sıkılaşma politikasında çok yol kat ettiklerini belirten Powell, son toplantıda faiz oranlarını sabit tutmalarının nedeninin "karar vermek için kendilerine daha fazla zaman tanımak" olduğunu bildirdi.
Fed Yönetim Kurulu Üyesi Michelle Bowman da enflasyonun hala kabul edilemeyecek kadar yüksek olduğunun altını çizerek, yeterince kısıtlayıcı seviyeye ulaşmak ve enflasyonu kontrol altına almak için daha fazla politika faizi artışı gerekeceğini dile getirdi.
Söz konusu gelişmelerin ardından, para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in gelecek ay politika faizini yüzde 74 ihtimalle 25 baz puan artıracağı öngörülürken, yıl sonuna kadar bankanın politika faizini yüzde 5,50-5,75 seviyesine çıkarabileceği ihtimali de güç kazandı.
Çin ekonomisine ilişkin endişeler günden güne güçlenirken, emtia fiyatları da bu durumdan etkilenmeye devam ediyor. Çin bankalarının faiz indirimlerini yeterli bulmadığına dair haberlerle emtia piyasası etkilendi.
Çin Merkez Bankası (PBoC), en son 1 yıllık kredi faiz oranını (LPR) yüzde 3,65'ten yüzde 3,55'e, 5 yıllık kredi faiz oranını ise yüzde 4,30'dan yüzde 4,20'ye indirdi.
Paladyum 4 yılın en düşük seviyesini test etti
Geçen hafta altın yüzde 1,9, gümüş yüzde 7,3, platin yüzde 6,5, paladyum yüzde 8,9 değer kaybetti. Paladyum, 1.273,73 dolarla Mayıs 2019'dan bu yana en düşük seviyeyi test etti.
Altın, özellikle Fed ve Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) daha fazla faiz artışı yapılabileceğine dair mesajları ve güvenli varlık talebinin azalmasıyla düşüşünü sürdürdü.
Değerli metal, ABD'de yaşanan bankacılık krizinin yayılacağına dair endişelerin hafiflemesi ve ABD ile Çin arasında ilişkilerin yumuşadığına dair işaretlerle son haftalarda güvenli liman desteğinin bir kısmını kaybetti.
Analistler, faizler yüksek kalmaya devam etse dahi ABD'de olası bir resesyon ve artan jeopolitik gerilimlerin, altında bir ralliyi tetikleme ihtimalinin de bulunduğunu belirtti. Gümüş de küresel ekonomik görünüme ilişkin endişelerle düşüş eğilimini sürdürdü.
Avro Bölgesi'nde inşaat üretimindeki düşüş de gümüşe ilişkin talep endişelerini tetikledi. Paladyumda bir önceki hafta görülen pozitif seyir geçen hafta tersine döndü.
Bir önceki hafta Rusya'nın Londra Metal Borsası tarafından yasaklara maruz kalacağı endişeleri, kısa vadeli arz endişeleri ve Güney Afrika'daki tedarik sıkıntılarıyla paladyumda toparlanma görülse de geçen hafta küresel otomotiv sektörüne ilişkin endişelerin hala devam etmesiyle sert düşüşler görüldü.
Analistler, elektrikli araçlara artan talebinde paladyum piyasasını olumsuz etkilediğini söyledi.
Endonezya'daki yoğun arzla nikel sert düştü
Baz metallerde de sert satışların yaşandığı bir hafta geride kaldı.
Haftayı bakır yüzde 1,9, alüminyum yüzde 4,1, nikel yüzde 7,9, çinko yüzde 4,4 azalışla kapatırken, kurşun yüzde 1 artış kaydetti.
Analistler, nikelde Endonezya'dan kaynaklı yoğun bir arz olduğunu kaydetti.
Enerji emtiasında ise karışık bir seyir izlendi.
Brent petrol yüzde 2,5 değer kaybederken, New York Ticaret Borsası'nda işlem gören doğal gaz ise yüzde 3,7 arttı.
İran'ın ham petrol ihracatı ve petrol üretimi ABD yaptırımlarına rağmen 2023'te rekor seviyeye çıktı. Rusya ise bu ay deniz yoluyla taşınan dizel ve gaz yağı ihracatını artırmaya hazırlanıyor. Talebin düşeceği ve arzın artacağına ilişkin beklentiler petrol fiyatlarının aşağı yönlü hareketini destekliyor.
Tarım emtiasındaki sert düşüşlere karşın buğdayda ralli yaşandı
Tarım emtiasında da geçen hafta sert düşüşler görülmesine karşın buğdaydaki ralli dikkati çekti.
Chicago Ticaret Borsası'nda işlem gören buğday yüzde 6 değer kazanırken, mısır yüzde 1,6, soya fasulyesi yüzde 2,9, pirinç yüzde 0,5 değer kaybetti.
Intercontinental Exchange'de (ICE) pamuk yüzde 1,8, kahve yüzde 9,1, şeker yüzde 6,5, kakao yüzde 0,8 azalış kaydetti.
Hava koşullarının kurak olacağı ve üretimi sekteye uğratacağı endişeleri, Hindistan'ın buğday üretiminin hükümetin tahmininden yüzde 10 daha düşük olduğuna ve Rusya'nın tahıl koridoru anlaşmasından çekilebileceğine yönelik haberler, buğday fiyatlarında yükselişe neden oldu.
Buğday haftanın ilk işlem gününde de Rusya'da Yevgeniy Prigojin'in kurucusu olduğu Wagner grubunun Rus yönetimine isyanının ardından artan jeopolitik risklerle yüzde 1,8 artışla 7,6025 dolara kadar yükseldi
Hindistan'ın Endonezya, Gambiya ve Senegal'e kırık pirinç yasağını kaldırabileceğine dair haberler pirinçte arza yönelik endişeleri azalttı.
Brezilya'da hava koşullarının iyileşmesi ve bunun üretimi artıracağına yönelik beklentilerle de kahve fiyatları düştü.
Fildişi Sahili'nde hava durumunun normale dönmesiyle çiftçilerin kakao çekirdeklerini limanlara ulaştırabilmesi kakao fiyatları üzerinde baskı oluşturuyor.
Brezilya Şeker Kamışı Endüstrisi Birliği'nin (UNICA) mayıs ayında yıllık bazda Brezilya'nın şeker üretiminin arttığını bildirmesi ve Çin'den gelen zayıf taleple şeker fiyatları düştü.
Petrol fiyatlarının düşük kalması ve üretim fazlası endişeleri de şeker fiyatlarında değer kaybına neden oldu.